14.09.2014

Mangistau part 2: Sherkala story/ Mangistau, cz.2: Historia Sherkala

Despite not being very impressed with Aktau, I was more than in awe when I got to see the Sherkala mountain and learn its story...

About 20km from the village of Shetpe, with uplands of Aktau ("White Mountain") and Karatau ("Black Mountain") along the way, there it is, in its glory- Sherkala "The Lion's Mountain". 
From the front it looks like a giant yurt, yet if you follow the road that leads to the mountain it changes its form and starts reminding a lion in a profile. 
In the past the Mangistau region was inhabited by Turkmen people coming to the area in the 10th c. A.D looking for water and grassland. The story has it that local people from around Sherkala attacked by hostile invading forces, probably Kazakhs, were hiding in the mountain for 4 months. Invaders were puzzled as to how defenders of Sherkala survived for so long without water. They paid the traitor and found out that there was a deep well running through the centre of the mountain. Invaders dug the tunnel, intercepted the well and cut of the water source. The locals had to surrender...


The best way to get to see the mountain is to get a marshrutka or Gazelle to Shetpe/Bazaar. There are also taxis ready to give you a ride to Shetpe or even to Sherkala for around 5000-7000 KZT. I took a gazelle from Aktau Bus Station (580 KZT- one way; 2h ride)
Then get yourselves prepared for some serious haggling. A taxi to Sherkala, both ways + waiting time and occasional stops on the way (pictures ;). I managed to get it for 3000 KZT, but I'm guessing it can be done for 2000-2500 KZT if you are lucky :)

______________________________________________________________

Pomimo tego, że miastem Aktau zbytnio zachwycona nie byłam, Region Mangistau ze swoim księżycowym krajobrazem i historyczną przeszłością zafascynował mnie w pełni.
Szczególnie góra Sherkala („Góra Lwa”), położona gdzieś pośrodku stepu, dziś średnio popularna atrakcja turystyczna, kiedyś twierdza obronna. Góra ta położona 20 km od najbliższej wsi, Shetpe, pomiędzy masywami Aktau („Biała Góra”) i Karatau („Czarna Góra”) z frontu wygląda jak gigantyczna jurta, dopiero gdy podjedziemy do niej od północy, zaczyna przypominać profil lwa.
W przeszłości region Mangistau był zamieszkany przez Turkmenów, którzy przybyli w te okolice ok. X wieku A.D, w poszukiwaniu wody i trawiastych pól. Legenda niesie, że gdy lokalni mieszkańcy okolic Sherkala zostali zaatakowani przez wroga, prawdopodobnie Kazachów, ukryli się oni w górze i zdołali się bronić przez 4 miesiące. Najeźdźcy zachodzili w głowę skąd ludzie ukrywający się w górze biorą wodę jednak po opłaceniu lokalnego zdrajcy odkryli, że przez środek góry biegnie głęboka studnia. Najeźdźcy wykopali tunel i przejęli studnię tym samym odcinając dopływ wody. Lokalna ludność musiała się poddać…

Najlepszym, nie-agencyjnym, sposobem aby zobaczyć górę jest złapanie marszrutki lub gazelle do Shetpe/ Bazaar. Z dworca autobusowego w Aktau marszrutki odchodzą często, 580 KZT- w jedną stronę; 2 godz. jazdy. Są też taksówki, spod bazaru w Aktau, gotowe zawieźć turystów do Shetpe lub nawet prosto do Sherkala za ok. 5000-7000KZT. Jeżeli jedziecie marszrutką, w Shetpe bądźcie przygotowani na poważne targowanie się. Taksówka spod bazaru w Shetpe do Sherkala, w dwie strony + czas oczekiwania i okazyjne przystanki na zdjęcia kosztuje ok. 3000 KZT. Myślę że dałoby się to zrobić już za 2000-2500 KZT jeżeli Wam się poszczęści …


Aktau mountain

Sherkala from afar

Remains of Silk Route ;)

Sherkala-front

Sherkala-north

Taxi's waiting...



Necropolis on the way

10.09.2014

Mangistau part 1: Aktau disappointment/ Mangistau, cz.1: Aktau- rozczarowanie.

It was high time. In the end, one cannot count on “awesomness”  only when travelling full time (sad, isn’t it? ;/)
For me the whole “all is perfect bubble” burst in Aktau. I seriously cannot remember when was the last time I was so disappointed with a city as a travel destination. Well, you would assume automatically, and correctly, that I had had some expectations. Well, yes. Aktau- the city built on oil industry. Not even 50 years old. Cosmopolitan, breezy, sleek. Full of possibilities and newly-riches. The Caspian Sea just round the corner. "A black pearl of the steppe" is what people tend to call it. What not to love? Expectations were definitely high…
And then the reality struck…

(Sorry guys, who live there/ come from there but…)

Accommodation
Being a seaside town Aktau should be better prepared for various types of travelers. In the end not everyone, especially backpackers, can afford spending 40$ a night for a so-so hotel. Absolutely NO hostels in the town! Guys, there are other industries apart from oil! Tourism is your future. Invest in it!

Logistics- reaching various touristic sites. 
While walking around the city I have spotted billboards announcing an International Tourism Conference that had taken the place in Aktau just a couple of days before me coming there (24-27.08.14). Well, I DO hope those in charge have managed to advertise the sites in Mangistau region properly! As it happens, during my tour around KZ, people kept asking me why I was going there…What was there to see?… Nobody really knew what interesting might be there in the West…apart from oil, chrom, uranium etc :/ Even in the city, and I should point out that there is no information office in Aktau, whatsoever, I was getting contradictory info/directions: There is no bus station/There are 4 bus stations/ Marshrutki to Shetpe are cancelled, only taxi!/ You can get to Shetpe in 3 ways: a bus, marshrutka or taxi…etc. I am not a fan of taxis and as long as public transport works, I would use it. Good thing is that, although the bus service in Mangistau is not very well developed, using a mix of marshrutkas and taxis you can get wherever you want. Providing, you know what to use and where to find it ;)

Traffic lights
I know that I am being picky now but…There is absolutely no consideration for pedestrians in A.! I was crossing the street with the heart upon my sleeve way to many times. Once there was an old lady "attached" to my elbow as she was afraid to cross the street by herself. And she was local! There are traffic lights for cars, sure there are. But pedestrians are to rely on their instincts, I guess, and good fortune to cross the streets safely. Abysmal experience. And sure, in Almaty sometimes there are no traffic lights either, however you can count on drivers stopping when they see you on the crossing. In Aktau, the best you gen get from the drivers is a horn blast and angry shake of their heads.

No street names-just numbers
Apart from the main road, The First Presidents Avenue, the street names do not exist in Aktau. The city is divided into regions and each building has a number. So to find a place you need to know the numbers of the region, building and flat. Most of the time I have no problems finding desired destination using a map while knowing the street name. In Aktau it took me 1,5h to find my way to the hotel…Stubbornly refusing to take a taxi, I was wandering hopelessly around 3 districts not being able to locate my destination at all. Asking passers-by did not help either.  Resigned, I was actually hailing a taxi when I saw the hotel across the street…Oh joy…;/

Beaches
As a regular seaside city, Aktau has an exciting and quite rich variety of seaside cafes, bars and restaurants. However, when it comes to the beaches, that you have right outside those bars, they are in the best case neglected, in the worst downright dirty “decorated” with broken bottles, rubbish bags and dirty nappies. To have a swim people prefer going outside of the town. Wouldn't it be more logical to keep the beach, that you have behind your threshold, neat? 

People…
Well… Maybe I got spoiled by the whole Kazakh hospitality experience so far and unconsciously I always count on people’s ever-present friendliness and helpful attitude. Or rather I used to count on that. Until Mangistau… At first I thought that maybe I was tired after 46h on the train and didn't see things objectively but since the first minutes in the city I sensed something was different. When I was asking for help or info (directions/building number/ when to get off of the bus) all I received were monosyllabic answers…Once, after I asked a question a woman stood up from the bench and walked away without a word. Sweet, isn’t it? Being in the best cases just reserved or/and unhelpful in some situations people in Mangistau seemed short of hostile. They don’t offer help, they do not say more than necessary, if anything at all, and they want to "get rid of you" ASAP. Call me a spoilt foreigner, however keeping in mind wonderful hospitality and warmth of people from so many other regions, while staying in Mangistau I couldn’t shake the impression that I was in a completely different country. Sure thing, it couldn't be my adored KZ…

Well, I wouldn't be fair not to mention some amazing people too. Fantastic taxi driver, Tolek, that was willing to drive me around the town, waited while I was running some errands, discussed politics and economy and charged me peanuts. Saule, a friendly girl  with a sunny smile that provides you with the best service possible in one of the Aktau's more pleasant cafes- Costas. Zhan and Erbol, two surgeons that I have met on my way to Beket-Ata that became great and thoughtful trip companions.
The interesting  fact is that, although met in Mangistau, they were there temporary or just passing through...

___________________________________________________________


To był już najwyższy czas. Przecież ktoś kto podróżuje długodystansowo nie może liczyć wyłącznie na „wspaniałości” na swojej drodze.  Dla mnie bańka „jakie to wszystko cudne” pękła w Aktau. Już nie pamiętam kiedy byłam tak rozczarowana miejscem na trasie. Rozczarowanie? Więc były jakieś oczekiwania? Ano były. Aktau- miasto młode, zbudowane na przemyśle naftowym. Kosmopolityczne, przestrzenne, nowoczesne.  Miasto pełne możliwości i nowobogackich ludzi biznesu. A za progiem morze kaspijskie. Ludzie nazywają Aktau czarną perłą stepu. Czego tu nie lubić?
Oczekiwania były wysokie, rzeczywiście. A życie je zweryfikowało ;)

Zakwaterowanie
Jako miasto nadmorskie, Aktau ze swoją bazą hotelarską powinno być lepiej przygotowane na przyjęcie różnego typu gości, szczególnie turystów z ogromnymi plecakami, którym nie w smak jest wydawanie 40$ za noc, w takim sobie hotelu. Bo że hosteli w Aktau nie ma, już nie wspominam. Ludzie, oprócz przemysłu naftowego są też inne sposoby na promowanie regionu! Przyszłość leży w turystyce. Inwestujcie w nią!

Logistyka czyli jak się dostać w miejsca nas interesujące
Kiedy spacerowałam po mieście, bilbordy obwieszczały, że w Aktau miała miejsce Międzynarodowa Konferencja Promocji Turystyki i Rekreacji regionu Mangistau. Mam nadzieję, że ludzie uczestniczący w niej postarali się dostatecznie zareklamować swój region na arenie światowej. Mogliby zacząć jednak od promocji krajowej, na dobrą sprawę. Kiedy jechałam do Aktau, ludzie w pociągu bardzo się temu dziwili, zapytywali co tam jest do oglądania, po co chcę tam jechać skoro tam nic nie ma poza naftą, chromem i uranem. Będąc już w mieście, kiedy pytałam o drogę lub wspominałam jakieś miejsce w okolicy, otrzymywałam sprzeczne info: Nie ma dworca autobusowego w Aktau/ W Aktau są 4 dworce autobusowe/Nie ma już marszrutek do Shetpe, tylko taxi!/ Do Shetpe można się dostać na 3 sposoby: autobusem, marszrutką lub taxi… etc. Osobiście wielką fanką taxi nie jestem i jeżeli można się dostać gdzieś używając transportu publicznego to go używam. Względy kulturowo-poznawcze a też bezpieczeństwa ;) Na dobrą sprawę w wiele miejsc można się dostać marszrutkami lub „gazelami” jednak trzeba się nieźle napocić dowiadując się skąd takowe odjeżdżają i jakie trasy obejmują.

Przechodzenie przez jezdnie
Wiem, wiem czepiam się już, ale… Jeżeli chodzi o ruch uliczny to dla przechodniów w Aktau nie ma absolutnie żadnego poważania. A prościej, ma się ich „gdzieś”. Nie zliczę ile razy przechodziłam ulicę z dużą na ramieniu, bo a nuż zaraz mnie ktoś rozjedzie.  Raz przechodziłam ze staruszką, MIEJSCOWĄ, uczepioną mojego ramienia,  bo sama bała się wejść na „zebry”. Światła? Tak są, dla samochodów. Przechodnie kierują się instynktem i liczą na szczęście. I tak, wiem, w Almaty też nie zawsze można liczyć na światła drogowe, jednak kierowcy są bardziej uprzejmi, zatrzymując się przed przejściem dla pieszych, nawet na najbardziej ruchliwej ulicy. W Aktau, na co można liczyć od kierowców to  dźwięk klaksona i popukiwanie się w czoło.

Bezimienne ulice
W Aktau tylko główna ulica ma nazwę: Aleja Pierwszego Prezydenta. (Typowe, czyż nie? ;)) Reszta miasta jest podzielona numerycznie na rejony, budynki i pomieszczenia. I tak, jak zazwyczaj nie mam problemu z rozszyfrowywaniem map i w 98% udaje mi się dotrzeć do celu, to w Aktau błądzenie po 3 rejonach w poszukiwaniu hotelu zajęło mi 1,5h. Uparcie nie chciałam korzystać z taxi więc spacer się nieco przedłużył. Bardzo „dogodnie” nie wszystkie budynki mają tabliczki z numerami, a też nie wiadomo dokładnie gdzie jeden rejon się kończy a drugi zaczyna… Świetny trening…cierpliwości :/

Plaże…
Jak to bywa w nadmorskich miejscowościach, przybrzeżnych kawiarni, barów i restauracji jest zazwyczaj bez liku. W Aktau przyplażowe centrum rozrywkowe też jest dosyć bogate i zróżnicowane. Jednak same plaże pozostawiają już wiele do życzenia. Te blisko centrum są wąskie i gęsto okraszone różnego rodzaju odpadkami, z brudnymi pieluchami włącznie. W rezultacie, mimo iż plaża jest pod nosem większość mieszkańców jeździ poza miasto. Logicznie, czyż nie? Po co dbać o to, co się ma za progiem.

Mieszkancy Mangistau
Hmm… Kazachska gościnność, przyjacielskość i chęć pomocy mnie rozpuściły. Nie ma innego wytłumaczenia. W czasie mojej podróży po KZ nie doświadczyłam niczego innego poza lokalnym szczerym zainteresowaniem, chęcią pomocy i przyjacielskim nastawieniem. To ich wina, że do tego przywykłam, prawda? A potem przyjechałam do Mangistau… W pierwszej chwili myślałam, że to tylko mylne wrażenie, spowodowane zmęczeniem po 46 godzinnej podroży pociągiem. Jednak po pewnym czasie wiadomo już było, że coś jest nie tak. Kiedy pytałam o drogę/ numer budynku/ przystanek autobusowy  otrzymywałam jedynie monosylabiczne odpowiedzi. Jedna kobieta po moim pytaniu wręcz wstała z ławki i odeszła bez słowa. Ludzie bardzo mało się uśmiechają a ich srogie miny nie zachęcają zbytnio do nawiązywania lokalnych znajomości. W niektórych przypadkach byli „tylko” powściągliwi lub niepomocni,  w niektórych sytuacjach zachowywali się wręcz wrogo. Sami nie zaoferują pomocy, mówią tylko tyle ile potrzeba i chcą się od ciebie „uwolnić” najszybciej jak to możliwe. Może mówię jak typowo rozpieszczony obcokrajowiec, jednak mając w pamięci wspaniałą gościnność i ciepło ludzi z innych regionów, nie mogłam się oprzeć wrażeniu że przebywając w Mangistau, jestem  w kompletnie innym kraju, absolutnie nie moim „ulubionym” Kazakchstanie…


Oczywiście było by nie fair nie wspomnieć też o ludziach których poznałam w Mangistau, fantastycznych, pomocnych i radosnych, którzy odstawali od ponurego i srogiego ogółu. Tolek- kierowca. Dyskutowaliśmy o polityce, ekonomi i  Smoleńsku podczas gdy woził mnie po mieście tam i z powrotem, za grosze. Saule, przemiła kelnerka ze słonecznym uśmiechem, świetnie reprezentująca jedna z przyjemniejszych kawiarni w Aktau- Costas. Erbol i Zhan, dwóch chirurgów, których poznałam w drodze do Beket-Ata, przesympatyczni i troskliwi kompani w podróży. Co interesujące, mimo że wszystkich ich poznałam w Mangistau, byli oni tam jedynie przejazdem lub tymczasowo… 


Old-ish part of Aktau

New architecture



Around the Aktau city




6.09.2014

Astana- the capital/ Astana- znaczy stolica

In 1994 President N. took everyone by surprise deciding to move the KZ capital, from much cherished Almaty to Akmola- place in the middle of the steppe with freezing winters and biting winds. The decision was finalized in December 1997, and later the name of the city was changed to Astana, a capital.  
Why go to so much trouble establishing a new capital while the old one was perfectly fine and booming, following independence in 1991?

Some say, it’s because of the vulnerability of the terrain in the South- geologically unstable and prone to earthquakes. After what happened to Almaty city in 1887 and then in 1910, when the city was “flattened”, the President’s move sounded rather wise. Nobody wants their capital to be wiped out in the matter of seconds…
Other say that crowded by Tien-Shan mountains Almaty had no potential for further geographical expansion and the  growth of population.
Yet there are some political voices claiming that Almaty was too close to Chinese border and too far from the Russian one, therefore with no central vantage point. Astana, centrally located, was meant to be a “gate” between Europe and Asia, at the same time keeping a close eye on its neighbours.
Also, let’s not forget about the symbolism of the whole “moving”.  A new independent country, a new capital, a fresh start... Well thought through! :)

And what a “moving” it’s been!  Foreign designers planning the city, foreign architects designing the administrative buildings. Apartment blocks, malls and  office building being build in a matter of months. Ever present cranes on the horizons. Each construction more original and futuristic than the previous one. ….and after 17 years, it is still not the end. The possibilities seem unlimited. Well, the empty steppe around Astana certainly gives the food for imagination.

After first doubts, now majority of citizens set off to Astana pursuing the finest, apparently, education, the top employment and the most lucrative deals.
And Almaty? Still thriving, still breathtakingly inspiring and wonderfully eclectic and still considered a cultural capital of KZ.

*** Why am I mentioning Astana since it was not on my itinerary? And, moreover, WHY do I attach winter pics? Well, it was one of my unplanned stops on the way to even more unplanned Karaganda...and I thought it would be a waste not to share ;) The pics are from my December 2013 trip to the capital. In winter, it seems an entirely different city...

_____________________________________________________________

W 1994 roku, Prezydent N. ogłosił, zaskakując tym samym wszystkich, że stolica Kazakchstanu zostanie przeniesiona. Na nowe centrum dowodzenia wybrał małe miasto na północy kraju z mroźnymi zimami otoczone bezkresem stepu- Akmola.

Decyzja została sfinalizowana w 1997, a następnie nazwa miasta została zmieniona z Akmola na Astana, co znaczy „stolica”.
Po co stwarzać sobie dodatkowe problemy z budowaniem nowej stolicy podczas gdy wtedy obecna, Almaty, była w najlepszym porządku?

Niektórzy twierdzą, że powodem mogła być niestabilność tektoniczna i co za tym idzie, częste trzęsienia ziemi. W 1887, roku podczas jednego z takich trzęsień (M7.3), Almaty zostało prawie zrównane z ziemią. W takich okolicznościach, decyzja Prezydenta wydaje się logiczna. Nikt nie chce aby najważniejsze miasto w kraju zostało doszczętnie zniszczone w przeciągu sekund…
Inni twierdzą, że Almaty, położone w dolinie i otoczone przez Tien-Shan, nie miało już możliwości dalszej ekspansji geograficznej i przyrostu populacyjnego.
Są też tacy, którzy twierdzą że powodem przeniesienia stolicy była jego geopolityczna lokalizacja. Almaty jest położone zbyt blisko granicy chińskiej a zbyt daleko od granicy rosyjskiej więc bez odpowiedniego punktu obserwacyjnego.
Astana, centralnie zlokalizowana, miała być nie tylko „wrotami” z Europy do Azji, ale miała też trzymać na oku obu sąsiadów.
Nie zapominajmy też o symbolice całego „przeniesienia”- nowy, niepodległy kraj, nowa stolica, nowy początek. Dobrze przemyślane :)

I cóż za „przeprowadzka” to była! Zagraniczni projektanci i architekci planujący miasto i wcielający w życie swoje ekstrawaganckie pomysły. Bloki, centra handlowe, hotele i budynki biurowe powstawały w przeciągu miesięcy. Na horyzoncie do tej pory królują dźwigi i nowo rozpoczęte budowle. Kolejna konstrukcja jeszcze bardziej oryginalna i jeszcze bardziej futurystyczna niż ta poprzednia. I po 17 latach końca nie widać! Możliwości wydają się nieograniczone. Miejsca jest na pewno pod dostatkiem a pusty step dookoła tylko karmi wyobraźnię 
Na początku mieszkańcy Kazachstanu nieufnie odnosili się do nowej stolicy, miejscem do 1994 roku utożsamienym z syberyjską zimą i  politycznym wygnaniem.
Teraz, większość przybywa do Astany w poszukiwaniu najlepszego wykształcenia, intratnego zatrudnienia i lukratywnych ofert biznesowych.
A Almaty? Wciąż kwitnąca, świetnie prosperująca i fascynująco eklektyczna. Inspirując, nadal jest uważana za kulturową stolicę Kazakhstanu.

*** Dlaczego post o Astanie, skoro nie było jej w planie? A do tego z zimowymi zdjęciami?
Cóż, Astana okazała się nieplanowanym przystankiem do jeszcze bardziej nieplanowanej Karagandy… szkoda by było nie wykorzystać okazji ;) Zdjęcia pochodzą z grudniowej wycieczki do stolicy. W zimie, wydaje się ona całkiem innym miejscem…




"Father Frost"

Fishing in Ishim

Along right bank of Ishim
Up and up....

In front of  the circus

Astana's architecture

Baiterek Tower, Khan Shatyr in the back

"Northern Lights" buildings and Baiterek

Kazakhstan Central Concert Hall

Baiterek Tower, looking from Khan Shatyr
Khan Shatyr Complex. It has a beach and a pool on the top floor.





From Baiterek Tower: Ak Orda (the presidential palace) and left:House of Government, right: Parliament
 (two golden conical buildings)


From Baiterek: the mosque, behind only steppe


Wedding photo session with President's handprint- essential.

Baiterek: President N's handprint in 2kg lump of gold.
You need to make a wish ;)